Z działalności bibliotek publicznych powiatu cieszyńskiego

Początkiem 2008 r. Biblioteka Miejska w Cieszynie, pełniąca zadania biblioteki powiatowej, sporządziła wyniki działalności bibliotek publicznych powiatu cieszyńskiego. Celem sprawozdania było zwrócenie uwagi na najistotniejsze działania podjęte przez bibliotekarzy, a także wyciągnięcie wniosków do dalszej pracy bibliotekarskiej na rzecz czytelników.

W 2007 r. biblioteki otrzymały dofinansowanie z MKiDN na zakup nowości wydawniczych w ramach Programu Operacyjnego „Promocja czytelnictwa”. Zwiększone zakupy nowości wydawniczych w dużej mierze dzięki dotacji MKiDN, wpłynęły na wzbogacenie księgozbiorów bibliotek oraz przyczyniły się do zwiększenia selekcji, a co za tym idzie - aktualizacji zbiorów. Łączna kwota dotacji dla bibliotek publicznych powiatu cieszyńskiego wyniosła niemal 130 000 zł.
Biblioteka Miejska w Cieszynie, pełniąca zadania biblioteki powiatowej zgodnie z Ustawą o zamówieniach publicznych, wyłoniła drogą przetargu dystrybutora nowości książkowych. Pozostałe biblioteki, dokonujące zakupu z wolnej ręki, zaopatrywały się w nowości głównie w hurtowniach książek oraz w księgarniach internetowych.

Preferencje poszczególnych bibliotek podczas realizacji zakupów były różnorodne, zależnie od potrzeb czytelników i występujących braków w księgozbiorach poszczególnych placówek. Najczęściej wymieniano wydawnictwa popularnonaukowe, słownikowe i encyklopedyczne. Chętnie kupowano także lektury szkolne, literaturę piękną dla dzieci, młodzieży i dorosłych.

Biblioteki stosując komputerowe programy biblioteczne z powodzeniem dokonywały opracowania formalnego dokumentów – samodzielnie lub korzystając z baz danych Biblioteki Narodowej, NUKAT, KaRo oraz baz Biblioteki Miejskiej w Cieszynie.
Użytkownicy bibliotek mogli korzystać z multiwyszukiwarki FIDKAR, która pozwala na prowadzenie przeszukiwań w bazach BM w Cieszynie i 18 bibliotekach pow. cieszyńskiego. Katalog dostępny jest bezpłatnie na stronie http://www.biblioteka.cieszyn.pl/fidkar/.
W roku sprawozdawczym nastąpił spadek czytelnictwa na terenie całego województwa śląskiego. Bibliotekarze zauważają kilka przyczyn tego zjawiska:
migracja do dużych miast oraz krajów Unii Europejskiej,
pogłębiający się niż demograficzny,
zamknięcia bibliotek związane z przeprowadzaniem kontroli zbiorów i remontami,
szerszy dostęp do Internetu,
korzystanie przez czytelników z zasobów bibliotek dostępnych on-line.
Tradycyjne statystyki biblioteczne nie ujmują świadczonych coraz szerzej usług internetowych. Zatem istnieje potrzeba dostosowania sprawozdań statystycznych GUS oraz dzienników statystycznych do nowych form usług. Bibliotekarze powiatu cieszyńskiego ustalili wspólnie, iż od 2008 r. użytkownicy Internetu będą podlegać rejestracji, tak jak pozostali użytkownicy biblioteki. Dlatego osoba korzystająca z czytelni internetowej zobowiązana jest okazać ważną kartę biblioteczną.

Z powodu ogólnego spadku aktywności czytelniczej, biblioteki starając się zapobiec temu zjawisku, wprowadziły wiele form mających zachęcić czytelników do korzystania z ich usług, przez co poszerzyły ofertę działań kulturalno – edukacyjnych. W 2007 r. odbyły się akcje FERIE Z BIBLIOTEKĄ oraz WAKACJE Z BIBLIOTEKĄ, skierowane do dzieci i młodzieży z powiatu cieszyńskiego i Zaolzia. W ramach akcji zajęcia kulturalno-edukacyjne obywały się na terenie całego powiatu, a uroczyste podsumowania z rozdaniem nagród i imprezami towarzyszącymi odbywały się w Bibliotece Miejskiej w Cieszynie.
Biblioteki organizowały różne formy pracy z dziećmi np.: konkursy, wystawy, spotkania z ciekawymi ludźmi, lekcje biblioteczne. W 2007 r. duże zaangażowanie w działalność kulturalno – edukacyjną wykazywała GBP w Hażlachu wraz z placówkami filialnymi, gdzie odbywały się m.in. pasowanie na czytelnika, cykl dyskusyjny na temat książek, nocne projekcje filmów. Podobnie GBP w Brennej z Filią w Górkach Wielkich zorganizowały projekcję filmów dotyczących twórczości Astrid Lindgren. W ubiegłym roku wzorem akcji „Cała Polska czyta dzieciom” w kilku bibliotekach odbywało się głośne czytanie. Na uwagę zasługują także przedsięwzięcia podjęte przez BM w Cieszynie tj. „Noc z Andersenem”, w której uczestniczyło 24 dzieci oraz impreza na cieszyńskim rynku „Literackie fanaberie”, współorganizowana z Biblioteką Śląską w ramach akcji promującej czytelnictwo wśród dzieci i młodzieży „Z książką na walizkach po województwie śląskim”. Bibliotekarze wychodzili z ofertą animacyjną także poza mury biblioteki, odwiedzając dzieci w przedszkolach i szkołach.
W bibliotekach publicznych pow. cieszyńskiego odbyły się spotkania autorskie z: Beatą Ostrowicką, Stanisławą Chobian-Cheron, Andrzejem Żakiem, Tomaszem Rzerzyckim, ks. Władysławem Zązlem, Władysławem Motyką.
W niektórych placówkach poprawiono wygląd wnętrz – generalny remont przeprowadzono w GBP w Zebrzydowicach, w GBP w Chybiu wraz z Filią w Zaborzu, poprawiono funkcjonalność pomieszczeń GBP w Istebnej – Filii w Jaworzynce, natomiast Filia nr 6 MBP w Ustroniu, a także Filia nr 3 BM w Cieszynie, zostały przeniesione do nowego, większego lokalu. Pomalowano ściany w wypożyczalni MBP w Wiśle. GBP w Zebrzydowicach oraz GBP w Hażlachu zakupiły meble oraz sprzęt multimedialny ze środków MKiDN w ramach projektu „ Rozwój infrastruktury kultury i szkolnictwa artystycznego”.

W 2008 r. biblioteki publiczne powiatu cieszyńskiego zapraszają do swoich placówek, gdzie oprócz możliwości wypożyczenia ciekawej lektury dla każdej grupy wiekowej, można bezpłatnie skorzystać z czytelni internetowej. Bibliotekarze zapowiadają szeroką ofertę animacyjną skierowaną dla dzieci i młodzieży oraz wiele ciekawych imprez dla dorosłych czytelników.

Tekst przygotowała:
Aleksandra Nowrotek
instruktor - koordynator ds. bibliotek publicznych
powiatu cieszyńskiego
Biblioteka Miejska w Cieszynie
instruktor@biblioteka.cieszyn.pl